ψυχολογικα αναγνωσματα...π.Φιλοθεος Φάρος

" Ο μύθος της ψυχικής νόσου", του π.Φιλοθεου Φάρου
Αρμός, 2001          268 σελ

 Μια πρόταση για μια διαφορετική θεώρηση και ψυχοθεραπευτική προσέγγιση της ψυχικής διαταραχής

αντιγραφω απο το οπισθοφυλλο:

Ο ανθρωπος εχει πληροτητα ζωης στο ποσοστο που εχει ικανοποιησει τρεις κυριες αναγκες του.Την αναγκη να αγαπα,την αναγκη να τον αγαπουν και την αναγκη να αισθανεται οτι εχει αξια.Η ικανοποιηση ομως αυτων των αναγκων εχει καποιο κοστος.Φερνει τον ανθρωπο σε συγκρουση με την κοινωνικη συμβαση, την οικογενεια,τους φιλους και τους γνωστους και μπορει να τού δημιουργησει επαγγελματικες και κοινωνικες δυσκολιες.Καποιοι ανθρωποι δεν θελουν να αναλαβουν την ευθυνη για την ικανοποιηση των καιριων αναγκων τους και αποδρουν στην ψυχικη διαταραχη.Το προβλημα τους δεν ειναι ουτε βιολογικο αλλά ουτε το βεβαρημενο ιστορικο τους,αλλά η απροθυμια τους να αναλαβουν την ευθυνη της ζωης τους.

Γι`αυτο η θεραπεια τους δεν θα επιτευχθη ουτε με φαρμακα ουτε με αναδρομες στο παρελθον,αλλά με την ενισχυση της δυνατοτητος,που εστω και σε λανθανουσα κατασταση εχουν,να τολμησουν αυτο που χρειαζεται για να μπορεσουν να ικανοποιησουν την αναγκη τους να αγαπουν,να αγαπωνται και να αισθανονται οτι εχουν αξια.

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ 

Βρισκω το βιβλιο αυτο πολυ ενδιαφερον,γιατί αφ`ενος μεν αρθρωνει τεκμηριωμενη κριτικη εναντιον πολλων υποθεσεων που κανει η κλασσικη ψυχοθεραπεια,αφ`ετερου δε προτεινει μια «αλλη» μεθοδο,την «ευθυνοκεντρικη» ψυχοθεραπεια ....με πολλα παραδειγματα για τις διαφορές μεταξυ «ευθυνοκεντρικης» ψυχοθεραπειας και συμβατικης ψυχοθεραπειας

Μερικα αποσπασματα:

.....ισως αυτο που αποκαλουμε ψυχικη αρρωστια δεν ειναι καθολου αρρωστια και τα ατομα που πασχουν απο τετοιες διαταραχες να ειναι απλως κοινωνικα απροσαρμοστα ή να βρισκονται σε συγκρουση με ορισμενες ομαδες....

...οι αλλοι συνηθως δεν μάς παραχωρουν τα δικαιωματα μας.Πρεπει να τα διεκδικησουμε.Αλλά αυτη η διεκδικηση ειναι επωδυνη.Ειναι ενας αγωνας τον οποιο πολλες φορες διαλεγουμε να αποφυγουμε,για να μην υποστουμε την αναποτρεπτη ταλαιπωρια κι οχι γιατί οι γονεις μας υπονομευσαν την αυτοπεποιθηση μας.Ομως οταν δεν κανουμε αυτον τον αγωνα και αξιωσουμε απο τους αλλους να μάς αποδιδουν τον σεβασμο που δικαιουμεθα,δεν ικανοποιειται η κρισιμη αναγκη μας να αισθανομεθα οτι εχουμε αξια και οταν δεν ικανοποιειται αυτη η αναγκη μας,η ζωη μας ειναι αδεια και αχαρη.Ο ανθρωπος που εχει αυτο το προβλημα δεν θα αποκομισει τιποτε απο την ανακαλυψη οτι οι γονεις του υπονομευσαν την αυτοπεποιθηση του οταν ηταν μικρος.Αυτη η ανακαλυψη δεν θα γεμισει το κενο που αισθανεται εξαιτιας της χαμηλης του αυτοεκτιμησεως.Αν ομως ενθαρρυνθει να δωσει μια μαχη για να διεκδικησει τη θεση που δικαιουται να εχει,τοτε θα αισθανθει αμεσως να ικανοποιειται η αναγκη του να αισθανεται οτι εχει αξια και η αισθηση του κενου στη ζωη του θα μετριασθει...


....η εμφαση στο υποσυνειδητο αντιπερισπα απο το κυριο θεμα που ειναι η ανευθυνοτητα του θεραπευομενου και τού προσφερει μια δικαιολογια να αποφυγει την αντιμετωπιση της πραγματικοτητας.


...επειδη ο συμβατικος ψυχοθεραπευτης εχει την λανθασμενη πεποιθηση οτι το ψυχικα διαταραγμενο ατομο συνειδητοποιει πληρως την τωρινη του συμπεριφορα ,δινει εμφαση στο παρελθον και γι`αυτο δεν αντιλαμβανεται οτι το ψυχικα διαταραγμενο ατομο δεν συνειδητοποιει σε πολυ μεγαλο βαθμο αυτο που κανει τωρα.Στην ευθυνοκεντρικη ψυχοθεραπεια ο θεραπευτης επιμενει να ζητει απο τον θεραπευομενο να κοιταξει την τωρινη του συμπεριφορα.Εξεταζει ξανα και ξανα αυτο που κανει τωρα,για να καταλαβει ο θεραπευομενος οτι η τωρινη του συμπεριφορα δεν ικανοποιει τις αναγκες του...

…..για το βιβλιο 

~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~~ 

μερικα απο τα  ερωτηματα που θετει:

δικαιολογειται ο μεγαλος αριθμος των υποτροπων αυτων που υποβαλλονται σε ψυχοθεραπεια;

μηπως συχνα δημιουργειται ψυχοθεραπευτικη εξαρτηση;

Ποια ειναι η πιο αποτελεσματικη σχεση ψυχοθεραπευτη-θεραπευομενου ωστε να υπαρξουν αποτελεσματα;

Τα ψυχοφαρμακα ειναι τοσο χρησιμα οσο λενε οι ψυχιατροι;

Ή βοηθανε στην αποδραση και στο κλεισιμο σε εναν φαυλο κυκλο;

Οι ανθρωποι ενεργουν ανευθυνα επειδη ειναι αρρωστοι ή ειναι αρρωστοι επειδη λειτουργουν ανευθυνα; Με αλλα λογια,μηπως αυτο που χρειαζεται κυριως ο νευρωτικος δεν ειναι «επιγνωση» και κατανοηση,αλλά δεσμευση και αναληψη ευθυνης;

Ποσο συχνα συμβαινει ο ψυχοθεραπευτης να νανουριζει τον ψυχοθεραπευομενο προκειμενου να εξασφαλισει εναν αιωνιο πελατη(μακροχρονιο σταθερο εισοδημα);

Μηπως χρειαζεται να δημιουργηθει μια εντιμη ανθρωπινη σχεση με ενα ψυχικα διαταραγμενο ατομο προκειμενου να βοηθηθει να ξαναβρει το δρομο του; Μια σχεση που να βασιζεται σε πραγματικο ενδιαφερον και αγαπη και οχι γενικα στη θεωρια περι «μεταβιβασης»,ουτε στην παντογνωσια του θεραπευτη και κυριως μακρια απο την μεθοδο «διαγνωστε,ψεκαστε,σκουπιστε,τελειωσαμε»

Το παρον,το εδω-και-τωρα,η συμπεριφορα ειναι πολυ πιο σημαντικα απο τις ατελειωτες αναδρομες στις ανευθυνοτητες του παρελθοντος και η αναζητηση δικαιολογιων...αλλαγη ερχεται οταν το ατομο βρει τον τροπο να ικανοποιει τις σημερινες του αναγκες επαρκως.
Μεσω της μεταβιβαστικης σχεσης(και με τις καταλληλες τεχνικες:ελευθερο συνειρμο,αναλυση ονειρων,παραδρομων της γλωσσας,παραπραξιων κλπ) ο θεραπευτης μπορει να δειξει στον θεραπευομενο συμπεριφορες και τροπο σκεψης των οποιων ο θεραπευομενος δεν εχει συνειδηση,και ετσι να δει γιατι συμπεριφερεται μ`αυτο τον τροπο...αυτο ομως δεν συνεπαγεται αυτοματα και θεραπεια...θεση του συγγραφεα ειναι οτι η εμφαση στο υποσυνειδητο αντιπερισπα απο το κυριο θεμα που ειναι η «ανευθυνοτητα» του θεραπευομενου και τού προσφερει μια δικαιολογια να αποφυγει την αντιμετωπιση της πραγματικοτητας

Στην ευθυνοκεντρικη ψυχοθεραπεια ο θεραπευτης επιμενει να ζηταει απο τον θεραπευομενο να κοιταξει την τωρινη του συμπεριφορα.Εξεταζει ξανα και ξανα αυτο που κανει τωρα,για να καταλαβει ο θεραπευομενος οτι η τωρινη του συμπεριφορα δεν ικανοποιει τις αναγκες του...